15 de agosto: ¡la fecha de la caída de Afganistán en manos de los talibanes!, y sus trágicas consecuencias para las mujeres afganas

El 15 de agosto de 2021

El día en que Afganistán cayó en manos de los talibanes, fue el inicio de cambios políticos y sociales muy drásticos para toda la población afgana, pero sobre todo se dio un duro golpe a los logros de las mujeres afganas durante las últimas dos décadas.

Tras la caída de Kabul, las mujeres afganas están sufriendo uno de los períodos más oscuros. Los talibanes, que ya habían suprimido severamente los derechos de las mujeres durante su primer mandato, están haciéndolo de nuevo. Pero esta vez algunas mujeres habían recibido una alta educación y habían ocupado puestos muy relevantes, así que el golpe ha sido más duro. Los logros de las mujeres afganas durante las últimas dos décadas en educación, empleo y participación política se han hecho añicos. Los talibanes prohibieron a las mujeres ir a trabajar y cerraron las puertas de las escuelas a las niñas. Y muchas mujeres activas en las redes sociales, los medios y la política se vieron obligadas a abandonar el trabajo y la vida pública.

El destino de las mujeres afganas tras la caída de Afganistán se ha convertido en símbolo de opresión e injusticia en los titulares de todos los medios de comunicación del mundo. Para muchas de estas mujeres, no hay otra opción que huir del país y comenzar una nueva vida como migrantes.Con la caída de Afganistán, todas las ciudades quedaron sumidas en la oscuridad absoluta. El miedo y la ansiedad se extendían por todas partes, el ruido de los aviones en el cielo de Kabul resonaba como pájaros de hierro. Los gobiernos entraron en escena en aquellos momentos turbulentos, rompiendo fronteras. Cada uno con sus propios planes complejos y fuerzas especiales, buscó salvar a los ciudadanos afganos de la trampa de esta oscuridad.

Pero esta misión no fue sólo una evacuación, fue un acto de solidaridad y humanidad.
Como dice el singular poeta iraní Saadi Shiraz:

Todos los seres humanos
somos parte de un mismo cuerpo.
Cuando la vida afecta a uno de ellos
el resto del cuerpo sufre igual.
Si no te afecta el dolor de los demás
es que no mereces llamarte humano.

En estos momentos críticos, cada país desempeñó su papel de la mejor manera. Mientras tanto, cientos de miles de afganos esperaban en fila con el corazón lleno de dolor, mirando los aviones que volaban hacia la libertad, para salir de la tormenta.

Entre todos los países que tienen fama de aceptar afganos desde hace muchos años, España fue el primero en dejarse escuchar. España, tierra de cielos azules y gente cálida, fue uno de los países que jugó un mayor papel en la evacuación de afganos y el apoyo a las mujeres. El gobierno español, en cooperación con organizaciones internacionales y grupos de derechos humanos, pudo evacuar a España a miles de personas, incluido un gran número de mujeres. La evacuación, sin tener en cuenta la discriminación racial, religiosa o de género, fue un ejemplo de solidaridad humana y de protección de los derechos humanos.

Sin embargo, tras escapar de una prisión sin techo llamada Afganistán, llegar a un nuevo país y vivir en el exilio, los migrantes nos encontramos ante tremendos desafíos, y especialmente las mujeres afganas. Tras perder familiares, amigos y logros obtenidos con gran esfuerzo, se enfrentan ahora a dificultades en España como el desconocimiento del idioma, de la cultura y del entorno social. La vida en el exilio, especialmente para mujeres que han tenido amargas experiencias de violencia y represión en Afganistán, puede llegar a ser ahora muy difícil y dolorosa.

Dejarlo todo, vivir en una situación diferente y en un país nuevo es algo naturalmente difícil.

El inmigrante tiene que luchar con estos problemas y luchar desde los primeros días con sus altas expectativas. Poco a poco deberá aceptar y adaptarse a su nueva situación. Y así, las mujeres afganas, que habían luchado contra todo tipo de dificultades para lograr el éxito en su país, que se habían enfrentado a las tradiciones del pueblo de Afganistán para construir su posición con mucho esfuerzo, no pueden renunciar a todo ello y volver a ser una serpiente herida. Debemos aceptar las nuevas condiciones, y superar que todas las personas que se enfrentan a una migración forzosa, encuentran que sus heridas del pasado se reabren. Parece que llegan a su límite, que no podrán seguir. Pero aunque sea difícil, deben aceptar la situación y adaptarse a ella. Y con el tiempo estas heridas sanan con ungüentos como el amor, la compasión y la comprensión de la situación de los inmigrantes.

España respeta las leyes y regulaciones sobre refugiados, y los derechos de los inmigrantes en el país de acogida. Al dar apoyo psicológico, social y educativo a las mujeres inmigrantes afganas, España las ayuda a comenzar su nueva vida con confianza y esperanza. Entre las medidas más importantes adoptadas en este sentido se encuentran los programas de formación para aprender español, capacitación laboral y apoyo psicológico.

🇪🇸🇦🇫 España ha jugado un papel activo en el apoyo a los derechos de las mujeres afganas en el ámbito internacional.

Las mujeres españolas, especialmente en el ámbito de los derechos humanos y de la mujer, han alzado su voz en apoyo a las mujeres afganas. Y estos apoyos no sólo ayudan a fortalecer la solidaridad global contra las violaciones de los derechos de las mujeres en Afganistán, sino que también muestran a las mujeres afganas que no están solas en esta crisis. La comunidad femenina española las apoya.

Hoy tenemos mujeres libres y orgullosas como Manijeh Talash en el corazón de España.

 

Ver esta publicación en Instagram

 

Una publicación compartida de WDSF Breaking for Gold (@_breakingforgold)

En este tiempo Netwomening ha desempeñado un papel singular como red de apoyo destacada a las mujeres afganas en España. La red organiza programas de formación, asesoramiento y apoyo para mujeres afganas, para ayudarlas a afrontar mejor los desafíos de vivir en el exilio. Netwomening actúa también como puente entre las mujeres afganas y la sociedad española y se esfuerza por permitir que las mujeres de la red se conviertan en miembros activos y eficaces de la nueva sociedad.

Texto original en persa:

پانزدهم آگوست: تاریخ سقوط افغانستان به‌دست طالبان و پیامدهای ناگوار آن برای زنان افغان!

۱۵ آگوست ۲۰۲۱، روزی که افغانستان، به‌دست طالبان سقوط کرد، این روز نه تنها باعث تغییرات شدید سیاسی و اجتماعی برای عموم بود بلکه به عنوان ضربه‌ای سنگین بر دستاوردهای زنان افغان در دو دهه گذشته نیز اثر منفی گذاشت.
پس از سقوط کابل، زنان افغان با یکی از تاریک‌ترین دوره‌های زندگی خود روبرو شدند. طالبان، که در دوره حکومت اول خود نیز به شدت حقوق زنان را سرکوب کرده بودند.
این بار به دلیل اینکه زنان افغان در بیست سال اخیر تحصیل کرده نخبه در مداراج عالی و سمتی صاحب موقف بودند اینبار ضربات محکم تری را متحمل شدند. دستاوردهای دو دهه گذشته زنان افغان در زمینه‌ های آموزش، مشاغل و مشارکت سیاسی به سرعت از بین رفت. طالبان زنان را از رفتن به کار منع کرده در های مکاتب را به روی دختران بستند. و بسیاری از زنان فعال در حوزه‌های اجتماعی، رسانه‌ها و سیاست مجبور به ترک کار و زندگی عمومی شدند.
سرنوشت زنان افغان پسا سقوط افغانستان نمادی از ظلم و بی‌عدالتی سرخط همه‌ی رسانه های جهان تبدیل شد. برای بسیاری از این زنان، چاره‌ای جز فرار از کشور و آغاز زندگی جدید در دیاری مهاجرت باقی نماند.

با سقوط افغانستان همه شهر ها در تاریکی مطلق فرو رفت. ترس و دلهره در همه جا فرا گیر شده صدای هواپیما ها در آسمان کابل همانند پرنده های آهنی پژواک داشت. دولت‌ها در آن لحظات پرتلاطم، با شکستاندن مرز ها به صحنه آمدند. هرکدام با نقشه‌های پیچیده و نیروهای مخصوص شان، به دنبال آن بودند تا شهروندان افغان را از دام این ورطه ظلمت نجات بدهند.

اما این ماموریت تنها یک تخلیه نبود این عمل نمایشگر همبستگی ، انسان دوستی و انسانیت بود.
چنانچه شاعر بی بدیل افغان می‌فرماید:
بنی ادم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش زیک گوهرند
چو عضوی بدرد آورد روزگار
دیگر عضو ها را کی ماند قرار
تو کز منت دیگران بیغمی
نشاید که نهند نامت ادمی
در این لحظات بحرانی، هر کشوری نقش خود را به بهترین نحو ایفا کرد. در این میان، صدها و هزاران نفر از افغانها نیز با دل‌هایی پر از درد ، به هواپیماهایی که به سوی آزادی پرواز می‌کردند، چشم دوخته به صف ایستاده بودند تا از دل این طوفان بیرون شوند.
در میان همه کشورهای که سال های متمادی در مهاجر پذیری افغان ها شهره بود برای اولین بار نام کشور اسپانیا نیز شنیده میشد. اسپانیا سرزمینی با آسمان‌های آبی و مردمانی گرم، یکی از کشورهایی بود که نقش مهمی در تخلیه افغان‌ها و حمایت از زنان را ایفا کرد. دولت اسپانیا با همکاری سازمان‌های بین‌المللی و گروه‌های حقوق بشری، توانست هزاران نفر از جمله تعداد زیادی از زنان افغان را تخلیه کرده و به اسپانیا منتقل کند. این تخلیه، بدون در نظر گرفتن تبعیض‌های نژادی، مذهبی یا جنسیتی، نمونه‌ای از همبستگی انسانی و حمایت از حقوق بشر بود.
با آنهم پسا نجات از زندان بدون سقف بنام افغانستان و ورود به یک کشور جدید و زندگی در تبعید، چالش‌های فراوانی را برای مهاجرین به‌خصوص برای زنان افغان به همراه داشت. بسیاری از این زنان که با از دست دادن خانواده، دوستان و دستاوردهای که با خون دل بدست آورده بودند مواجه بوده، در اسپانیا با مشکلاتی چون ناآشنایی با زبان، فرهنگ و فضای اجتماعی جدید رو برو شدند. زندگی در مهاجرت، به ویژه برای زنانی که تجربیات تلخی از خشونت و سرکوب در افغانستان داشتند، می‌تواند بسیار سخت و دردناک باشد.
گاهی زندگی در شرایط جدید و کشور جدید یک امر طبیعی است که سخت است مهاجر بایست با این مشکلات دست و پنجه نرم کند و ممکن در روز های ابتدایی مهاجرت و در همچون شرایط توقعات مهاجرین در سطح بلندی باشد اما در ابتدا سازگاری با این مشکلات کمی دشوار است زیرا زنان افغان که به دلیل سنتی بودن کشور افغانستان برای دستیابی به موفقیت در کشورش با مواجه شدن انواع مشکلات مبارزه کرده و بلاخره جایگاه خود اش را ساخته بود با از دست دادن این همه زحمات در یک روزه دو باره نمی‌تواند همانند یک مار زخمی این شرایط را بپذیرد. وقتی فردی با مهاجرت مواجه می‌شود، زخم های ناسور گذشته دوباره سر باز می‌کنند و صبر او تمام می‌شود. حتی اگر شرایط جدید چندان دشوار نباشد، این تجربه‌ها باعث می‌شود که او نتواند آن را به راحتی بپذیرد و با آن سازگار شود.
و اما با مرور زمان این زخم ها با مرحم گذاری چون مهر، شفقت و درک وضعیت مهاجر التیام میابد.
با این حال، اسپانیا نیز طبق قوانین و مقررات مهاجرتی که یکی از حقوق اساسی مهاجرین در کشور میزبان است. با ارائه پشتیبانی‌های روانی، اجتماعی و آموزشی به زنان مهاجر افغان، تلاش کرد تا این زنان بتوانند زندگی جدید خود را با اعتماد به نفس و امید آغاز کنند. برنامه‌های آموزشی برای یادگیری زبان اسپانیایی، آموزش مهارت‌های شغلی و پشتیبانی روانی از جمله اقدامات مهمی بود که در این راستا انجام شد.
اسپانیا، همچنین نقش فعالی در حمایت از حقوق زنان افغان در عرصه بین‌المللی ایفا کرد. زنان اسپانیایی، به ویژه در حوزه‌های حقوق بشر و زنان، صدای اعتراض خود را در حمایت از زنان افغان بلند کردند. این حمایت‌ها نه تنها به تقویت همبستگی جهانی در برابر نقض حقوق زنان در افغانستان کمک کرد، بلکه به زنان افغان نشان داد که در این بحران تنها نیستند. جامعه و خاص زنان آزاده اسپانیا در کنار آنان ایستاده است.
که امروز ما زنان آزاده و افتخار آفرین چون منیژه تلاش را در قلب اسپانیا داریم.
در این میان، Netwomening به عنوان یگانه شبکه‌ای که به حمایت از زنان افغان در اسپانیا می‌پردازد، نقشی بی‌بدیل ایفا کرده است. این شبکه با سازماندهی برنامه‌های آموزشی، مشاوره‌ای و حمایتی برای زنان افغان، به آنان کمک می‌کند تا با چالش‌های زندگی در تبعید بهتر کنار بیایند. Netwomening همچنین به عنوان پل ارتباطی بین زنان افغان و جامعه اسپانیایی عمل کرده و تلاش می‌کند تا این زنان بتوانند به عنوان اعضای فعال و مؤثر در جامعه جدید خود جایگاه خود را بیابند.

این شبکه با تأکید بر حقوق زنان و حمایت از دستاوردهای آنان، به زنان افغان کمک می‌کند تا با وجود تمام سختی‌ها، امید خود را به آینده از دست ندهند و به مبارزه برای حقوق خود ادامه دهند. فعالیت‌های Netwomening نشان می‌دهد که همبستگی و حمایت از زنان می‌تواند به عنوان نیرویی قوی در مقابله با ظلم و نابرابری عمل کند.
با آنکه زنانی چون من به کشورهای امن مانند اسپانیا منتقل شده‌ایم و از حمایت‌های بین‌المللی بهره‌مند شده‌اند، اما هزاران زن مانند من، فریبا، و دختران جوانی چون دختر من، مرجان، همچنان در افغانستان تحت شرایط سخت و ناعادلانه‌ای به سر می‌برند.
امروزه ما و جهانیان شاهد انواع خشونت ها چون تجاوز، نکاح اجباری، لت و کوب محاکم صحرایی زنان استیم.
در شرایط کنونی افغانستان، که تحت سلطه طالبان قرار دارد، شاهد هستیم که برخی از زنان به اتهاماتی مبهم و بدون شواهد و ا کافی به مجازات‌هایی همچون سنگسار محکوم می‌شوند. این احکام، نه تنها با اصول حقوق بشری در تضاد است، بلکه با احکام شرعی و اصول عدالت اسلامی نیز مغایرت دارد.
اعمال طالبان و احکام آنان در محاکم فقط دستخوش مفکوره ها و شریعت خود خوانده طالبانی است.
با این حال، بسیاری از زنان افغان که در این شرایط قرار دارند، به دلیل نداشتن توان اقتصادی، قادر به استخدام وکیلی متخصص و آگاه به اصول شرع و قوانین نیستند. که این وکلا بتوانند با دانش به دفاع مؤثر از این زنان پرداخته و در دادگاه‌ های طالبانی نشان دهند که احکام صادره نه تنها با اصول حقوق بشر، بلکه با مبانی شریعت اسلامی نیز سازگار نیست.
متاسفانه محاکم اختصاصی محاکم احوال شخصیه، که در گذشته در مرکز و ولایات به بررسی و حکم‌دهی در قضایای خانوادگی می‌پرداختند، اکنون ملغی گردیده است. و همچنان محاکم رسیدگی به جرایم خشونت علیه زنان که دستاوردی بزرگ برای جامعه جهانی محسوب می‌شدند، به زنان متضرر از خشونت در سراسر کشور پناهگاهی برای احقاق حقوق‌ شان فراهم می‌ساختند. اما اکنون، با لغو این محاکم و فقدان قضات زن، در چنین فضایی، دهشتی بر دستگاه قضایی سایه افکنده، راه هرگونه دادخواهی و عدالت‌ طلبی را برای زنان بسته است.

بنا با درنظر داشت اوضاع جاری در افغانستان آنچه که امروز ما به آن نیاز داریم مبارزه برای حقوق زنان و عدالت اجتماعی است. ما باید با همبستگی جهانی و تلاش بی‌وقفه، به حمایت از زنان افغان ادامه دهیم و به آن‌ها کمک کنیم .

فریبا قریشی